Telgraf, sertleşme/kuruma sonrasında boyanan yüzey dokusunun boyanın üst yüzeyine yansıması kusurudur.

Bazen, boyanan yüzey üzerindeki parmak izlerinin, su lekelerinin veya zımpara izlerinin boya yüzeyine yansıması da telgraf kusuru olarak adlandırılır, ancak bu kusurlar genellikle yüzeyin ıslatılmamasından kaynaklanan görüntülerdir. Normal olarak telgraf kusuru yüzey üzerindeki veya yüzeyin bir kısmı üzerindeki sıcaklık veya derişim (: konsantrasyon) farklılıklarının yol açtığı yüzey gerilim farklılıklarından kaynaklanır. Örneğin, levha biçimindeki metal yüzeylerin fırınlanmaları sırasında, varsa takviye elemanları ısıl çukur gibi davrandıkları için sıcaklık farklarına yol açabilirler. Bu durumda, ince levha biçimindeki bölümlere göre takviye elemanlarının üzerine gelen alanın sıcaklığı daha düşük ve buna bağlı olarak da bu kısımdaki boyanın yüzey gerilimi daha yüksek olur.

Sonuç olarak boyada bir yüzey gerilimi değişimi ve dolayısıyla da takviye elemanının bulunduğu kısma doğru boya yığılması oluşur. Bu, alttaki takviye elemanının şeklinin yüzeyde belirmesine yol açar, yani denilebilir ki, takviye elemanının varlığı yukarıya “telgraf çekilerek” bildirilir. Benzer bir sonuç, panelin asılarak değil de bir fırın ızgarası üzerine konularak pişirilmesinde de oluşabilir. Bu durumda, ızgara boşluklarının biçimi, kürlenmiş film yüzeyinde oluşabilir. Sıcaklık farklılıkları sebepli oluşmuş bir telgraf görüntüsü Şekil 1’de incelenebilir.




Şekil 1: Kapı içi destek profillerine uygulanmış mastiklerin çeliğe göre farklı olan ısınma/soğuma özellikleri göstermesi nedeniyle bazkat alüminyumlarının farklı oryantasyonlar göstermesi, bu bölgelerde rengin değişmesi)

Zımpara işlemi sonrası yüzeye uygulanan boya, yüzeyde oluşan girinti/çıkıntıları tamamen doldurarak yüzeyin topografisini değiştirir ve zımparalanmayan alana göre görünümü etkiler. Bu noktalarda parlaklık daha düşük görülebilir, metalik boyalarda ise oryantasyon farklılıkları da gözlemlenebilir.



Şekil 2: Alt katın zımparalanması sonrasında oluşmuş yüzey gerilimi farklılıklarından dolayı üst kata taşınmış alt kat görüntüsü



Şekil 3. — Alt katta oluşan bir parmak izinin üst kata yansıması

Tablo 1
 

Silme İzi (Telegraphing)

Muhtemel Nedenler

Düzeltici Önleyicici Etkinlik

  • Sonkatın altta kalan boya filimini yeterince uslatamaması.
  • Altta kalan boya filminin yüzey gerilimini yükseltmek için içerdiği silikon miktarı azaltılabilir veya sonkatın silikon miktarı artırılabilir. Boya yüzeye sprey edilmeden önce yüzeye kuru zımpara yapılmalı. Sprey viskozitesi artırılarak, yani boyanın hareketliliği kısıtlanarak kusurun daha az gözlenmesi sağlanabilir.
  • Atta kalan boya filminin polar maddeler içermesi.
  • Polar madde miktarı azaltılabilir. Altta kalan sonkatın fırınlama sıcaklığı azaltılabilir.
  • Boyama yapılan yüzeyde malzeme veya fırındaki konumları nedeniyle noktasal, bögesel sıcaklık farklılıklar yaşanması.
  • Boyama öncesinde yüzey sıcaklık farklılıkları açısından kontrol edilmeli, mastikmetal gibi farklı ısı kapasitelerine sahip malzemelerin benzer sıcaklıkta oldukları teyit edilmeli.
  • Genel olarak 5°C sıkcaklık farklılıklarının tolere edilebileceği tecrübe edilmiştir.
  • Altta kalan boya filmine kısmi zımpara yapılmış olması.
  • Silikon miktarı, ağır solvent ve akışkanlık veren katkıların optimizasyonu yapılmalı.
 

Silikonlar, yüzey gerilimini düşürerek, yüzey gerilimi farklılıklarının azalmasına yol açtıklarından, telgraf kusurunu önlemede etkin olurlar. Ancak, yüzey gerilimini düşürmede çok etkili silikonların kullanılması durumunda da geniş yüzeylere tolerans artacağını ve buna bağlı olarak da uygulama yüzeyindeki pürüzlülüklerin (örneğin zımpara izlerinin) boya yüzeyine daha fazla yansıyacağını unutmamak gerekir. Bu yansımanın görsel beklentileri rahatsız ettiği durumlarda, akrilik yüzey ajanlarının kullanımı da olumlu sonuçlar verebilir. Kaplama viskozitesinin artırılması da telgraf kusurunun azaltılmasında çok etkilidir. Kenarlarda boya yığılması ve çerçeve görüntüsü oluşması biçimindeki kusurlarla telgraf kusuru pek çok yönden yakınlık gösterirler. Bu nedenle, çerçeve görüntüsü oluşması biçimindeki kusuru düzeltmeye yönelik önlemlerin çoğu, telgraf kusuruna karşı da etkili olur.