Boya Terimleri

Aramak istediğiniz kelimeyi yazınız
A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z

Uçak boyaları

Uçakların iç ve dış yüzeyleriyle çeşitli parçalarının boyanmasında kullanılan astarlar, son katlar ve özel amaçlı boyalar. Uçaklarda, yüksek mekanik dayanımı en düşük yoğunluklu malzemeyle karşılama gereği, aluminyum alaşımlarının, komposit plastiklerin, titanyumun yüzey olarak kullanımı yaygındır. Uçuşlarda, bulut koruması olmaksızın yoğun UV maruziyeti söz konusudur. Ayrıca, boyalı yüzeylerin kısa süreler içinde büyük sıcaklık değişimlerini yaşaması da bir başka önemli parametredir. Bu nedenlerle, uçak boyalarında, yüzeye çok iyi yapışan astarlar ve gerek UV dayanımı gerekse esnekliği çok yüksek özel son katlar kullanılır.Alüminyum ve alaşımları kullanım yaygınlığının temel sebepleri düşük yoğunlukta ve yüksek mekanik dayanımda (veya dayançta) olmaları, yüksek korozyon dirençleri ve üretim kolaylıklarıdır. Alüminyumun yanı sıra, çeşitli mühendislik polimerleri ve takviye elemanları kullanılarak yapılan kompozit (bileşik) malzemeler, ayrıca, magnezyum, titanyum ve çelik de kullanılmaktadır.

Aerospace coatings

Aerospace coatings include primers, top coats and specialty coatings to paint the interior and exterior surfaces as well as various parts of airplanes. Need for high mechanical strength neccessitates the use of low density materials, made use of aluminium alloys, plastic composites and titanium widespread in aerospace coatings. During flights, airplanes are subjected to high grade UV exposure without protected by clouds. Moreover, sudden temperature change is another important parameter. Therefore, in aerospace coatings, primers with good surface adhesion as well as topcoats with high UV durability and flexibility are employed. Aluminium and alloys are preferred because of their low density and high mechanical strength in addition to corrosion resistant nature and their ease of production. Together with aluminium, composite materials produced from different types of engineering polymers and reinforcing materials, magnesium, titanium, and steel are used.

Uçucu

Oda sıcaklığında sıvı halde olmasına karşın yüksek buharlaşma hızına sahip olan kimyasallar için kullanılan sıfat.

Uçucu organik bileşikler

İngilizce’deki “Volatile Organik Compound” teriminin Türkçe karşılığı. Teriminin yaygın kısaltması olan VOC ile de karşılaşılabilir. Sıvı organik kaplamanın bir litresinde bulunan uçucu organik bileşiklerin gram cinsinden miktarıdır.

Volatile

Volatile

Adjective used for chemicals that have high evaporation rates although liquid at room temperature.

Volatile organic compounds

The amount of volatile organic compounds in grams per 1 liter of liquid organic coating.

İngilizce’deki “Volatile Organik Compound” teriminin Türkçe karşılığı. Teriminin yaygın kısaltması olan VOC ile de karşılaşılabilir. Sıvı organik kaplamanın bir litresinde bulunan uçucu organik bileşiklerin gram cinsinden miktarıdır.

Volatile organic compounds

The amount of volatile organic compounds in grams per 1 liter of liquid organic coating.
 

Morötesi (UV) stabilizörleri / UV soğurucular

Morötesi (ultraviolet, UV) ışınlarına maruz kalan organik kaplama filmlerinin, bu etki altında uğrayacakları tahribatı önlemek amacıyla kullanılan katkıların genel adı. Esasen iki alt türü vardır, morötesi soğurucular (UV absorplayıcılar’da denmektedir), soğurdukları morötesi ışınların enerjisini ısı enerjisine dönüştürerek çevrelerine yayarlar. Başlıca türlerini benzofenon ve benzotriazol türevleri oluşturur. Serbest radikal toplayıcılar (İng: Free Radical Scavengers) ise, morötesi ışınların oluşturduğu serbest radikallerle çarpışarak onları yok ederken kendileri de parçalanırlar. Ancak, böylelikle, serbest radikallerin kaplamayı tahrip etmesini de önlerler. Bu amaçla “Perdelenmiş amin esaslı ışık stabilizörler (Hindered amine light stabilizer, HALS)” kullanılır.

UV soğurucular

Bkz. Morötesi soğurucular

UV absorbers

UV stabilizers

General name of additives used to prevent degradation of organic coating films exposed to UV light. UV stabilizers are classified into two groups. UV stabilizers (also called as UV absorbers). They convert the absorbed UV energy into heat and this heat is then dissipated through the substrate. Benzophenones and benzotriazole derivatives are commonly used UV stabilizers. The other group is free radical scavengers. They act by trapping the free radicals formed by UV light and decompose these radicals along with themselves hereby suppress the degradation of coating. Hindered amine light stabilizers (HALS) are used as free radical scavengers.

UV absorbers

See UV stabilizers

Dış ortamın UV, yağmur/çiğ, sıcaklık değişimi gibi yıpratıcı etkenlerine boyanın direncini öngörebilmek amacıyla yapılan hızlandırılmış test. Özellikle UV döngüsü sırasında, doğada rastlanmayan yüksek enerjili ışımaların boya bağlayıcılarında yol açtığı yıpratmanın, testin benzeştirme kalitesini olumsuz etkilediği görüşü yaygındır.

UV-CON test

A test performed to predict the degrading effect of outdoor exposure as UV light, rain/fog and temperature change. Especially, it is a common belief that, degradation of binders during the UV cycle of the test, under high energy radiation which does not exist under natural exposures, disturbs its simulation quality.

Silindirlerle yapılan boya uygulamalarında, boyayı, hareket halindeki boyanacak yüzeye aktaran silindire verilen ad. Silindirin, hat ile aynı yönde (ama farklı hızlarda) döndüğü uygulamaya direkt silindir uygulaması; ters yönde döndüğü uygulamayaysa ters yönlü silindir uygulaması adı verilir. Ayrıca Bkz. Direkt silindir uygulaması, Ters yönlü silindir uygulaması

Direkt silindir uygulaması

Hareketli bir taşıyıcı bant üzerinde ilerleyen düz panellere silindirler aracılığıyla boya uygulamaya dayanan “silindir uygulamaları”nın bir türüdür. Direkt silindir uygulamalarında, “uygulama silindiri”nin dönüş yönü, bantın ilerleme doğrultusuna paraleldir. Ters yönlü uygulamalara göre, boyaya daha düşük kesme kuvvetinin uygulandığı direkt uygulamalar, astar katı boyamalarında ve parlak olmayan son kat uygulamalarında olumlu sonuçlar verir. Ayrıca Bkz. ters yönlü silindir uygulaması, Silindirle boya uygulamaları,

Ters yönlü silindir uygulaması

“Uygulama silindiri”nin dönüş doğrultusunun, boyanacak nesneyi taşıyan bantın ilerleme doğrultusuyla ters yönde olacak şekilde ayarlandığı uygulamaya verilen addır. Bu uygulamayla, direkt uygulamaya göre, boya üzerinde daha büyük bir kesme kuvveti uygulandığından, genellikle daha iyi bir boya yayılması elde edilir. Özellikle, parlak son kat uygulamalarında bu yöntem tercih edilir. Ayrıca Bkz. Silindirle boya uygulamaları, Direkt silindir uygulaması

Application roller

Name of the roller which transfers the paint to the sheet to be coated on the conveyor belt. If the application roller runs in the same direction (at different speed) with the conveyor line, the process is called direct roller application, if roller runs in the opposite direction it is called reverse roller application. See Also Direct roller application, Reverse roller application

Direct roller application

Type of roller applications, which are based on coating flat panels with rollers on a moving conveyer. In direct roller applications, rotation direction of “application roll” is the same as the conveyer’s moving direction. Having a lower shear than reverse roller application, direct roller application provides good results in primer and non-glossy top coat applications. See Also Reverse roller application, Roller coating applications

Reverse roller application

Paint application method where the applicator rolls run in the opposite direction to the conveyor movement. In this application, better levelling is achieved on the surface because sheer stress exerted on the paint film is higher than in direct rolling application. Reverse roller application method is preferred especially in glossy topcoats. See Also Roller coating applications, Direct roller application

Boyanın, seçilen yöntemle uygulanmasının en uygun olduğu viskozite (kıvam).

Application viscosity

The most suitable viscosity at which paint can be applied by the chosen method with ease.

Birbiriyle aynı hacim içinde karıştırılan iki ya da daha fazla maddenin kararlı ve homojen bir karışım oluşturabilme yatkınlığı. İki ya da daha fazla maddenin ters yöndeki yatkınlığı da “uyuşmazlık olarak adlandırılır.

Compatibility

Inclination of two or more substances mixed with each other to form a stabile homogenous mixture. Negative inclination between two or more substances is called “incompatibility“.

Bir molekül üzerindeki çeşitli segmentler, molekül üzerindeki bir diğer bölüme, kimyasal ilgiye sahip başka moleküllerin ulaşmalarını güçleştirebilirler. Oluşan engelleme, tamamen, anılan grubun uzaysal konumunu neden olduğu perdeleme etkisinden kaynaklanır.

Steric hindrance

Various segments on a molecule make it difficult for other chemically affinic molecules to approach another part on the same molecule. This hindrance completely arises from the shielding effect caused by spatial arrangement of that molecule.